زمان تقریبی مطالعه: 7 minutes
همه افراد در زندگی روزانه خود تصمیماتی می‌گیرند که ممکن است از جهت اهمیت با هم تفاوت داشته باشند. این سخن که تصمیم گیری یک هنر به نسبت پیچیدهای است، شاید عجیب باشد، امّا طبق مطالعات، بیشتر افراد در تصمیم‌گیری ضعیفتر از چیزی که تصورش را می‌کنند عمل می‌نمایند.
یکی از دلایلی که تصمیم‌گیری مهم است، این است که افراد در هر روز و در هر ساعت در حال تصمیم‌گیری هستند و این تصمیم‌های کوچک است که روز افراد را می‌سازد که در نهایت منجر به تصمیمات بزرگ که سرنوشت افراد را می‌سازد، می‌گردد. بنابراین تصمیم‌گیری امر بسیار مهمی می‌باشد و مرز بین موفقیت و شکست را تصمیم‌ها تشکیل می‌دهند. زمانی که دلیل مهم بودن تصمیم‌گیری را بدانیم، سعی می‌کنیم که تصمیمات بهتری را اخذ نماییم.
وقتی تصمیم‌گیری از روی منطق و مطابق با فرایندها باشد، زمان کمتری را صرف خواهیم کرد و از تصمیمات غیر‌ضروری و اشتباه که انرژی و وقت افراد را می‌گیرند، پیشگیری خواهیم نمود. تصمیم‌گیری بهتر باعث رشد زندگی خواهد شد. افراد موفق کسانی هستند که می‌دانند چگونه تصمیم بگیرند. همچنین تصمیم‌گیری بهتر باعث حفظ انگیزه برای ادامه مسیر می‌گردد. زمانی که بدانیم تصمیم درستی گرفته‌ایم که باعث رشد شده است، انگیزه و روحیه تازه برای ادامه مسیر و برای رسیدن به هدف پیدا خواهیم کرد. همچنین نوع تصمیماتی که گرفته می‌شود، در واقع نشان دهنده درست بودن مسیر و یا اهداف نیز می‌باشد.
اخذ تصمیمات در دنیای کسب و کار و تجارت بسیار حیاتی می‌باشد که پیامدهای آن در بیش از یک نفر تاثیر گذار است. گزینه‌هایی که برای یک سرمایه‌گذار جهت تصمیم‌گیری ممکن است پیش بیاید، متفاوت از کارکنان یا تأمین‌کنندگان می‌باشد.
بنابر این چگونه می‌توان با در نظر داشتن نیاز و خواسته تمامی گروه‌ها یک گزینه صحیح را جهت تصمیم‌گیری انتخاب نمود. بنابر این آنچه که نیاز داریم روشی می‌باشد که بتوانیم تمامی گزینه‌ها را طبق معیار‌های متفاوت از هم اندازه‌گیری نماییم و یک معیاری را ارائه دهیم تا هر گزینه‌ای به سادگی طبق آن قابل مقایسه و درجه‌بندی باشد. از طرف دیگر باید اهمیت نسبی تمامی معیارها را نیز در نظر داشته باشیم. در چنین موقعیت‌هایی یکی از روش‌های معمول که استفاده می‌شود تصمیم گیری چند معیاره یا MCDM می‌باشد.
تصمیم‌گیری چند معیاره (Multi-Criteria Decision Making) یا MCDM یکی از زمینه‌های پیشرفته تحقیقات در عملیات که مختص توسعه ابزارها و روش‌های پشتیبانی تصمیم‌گیری می‌باشد که در واقع با مشکلات پیچیدهای در تصمیم‌گیری مانند چندین معیاری هدف یا مقصد‌هایی که ماهیت‌های متناقض با هم دارند، سر و کار دارد. این ابزارها و روش‌ها در واقع، مدل‌های ریاضی می‌باشند که معیارها، دیدگاه و ویژگی آن‌ها را جمع کرده و به نوعی پشتیبانی‌کننده تصمیم هستند.
همانطور که می‌دانید یک مسئله به طور یکسان با تصمیم‌گیری همه تصمیم‌گیرندگان حل نمی‌گردد، زیرا هر یک از تصمیم گیرنده‌ها تجربیات و سیاست تصمیم‌گیری مختص خود را دارند که با دیگران متفاوت می‌باشد. این مسئله باید در طول تصمیم‌گیری‌ها در نظر گرفته شود. چنین تصمیم‌گیری‌هایی کانون توجه تصمیم‌گیری چند معیاره می‌باشد و به حالت کلی تصمیم‌گیری چند معیاره استفاده می‌شود تا تاثیر سوگیری تصمیم‌گیرندگان کاهش یابد و عدم موفقیت در تصمیم‌گیری که به صورت گروهی انجام می‌شود و آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد کاهش یابد.
مسائلی که در تصمیم‌گیری‌های چند معیاره می‌باشند به دو زیر شاخه دسته بندی می‌شود. تصمیم‌گیری چند شاخصه و تصمیم‌گیری چند هدفه. تصمیم‌گیری چند شاخصه به ارزیابی و انتخاب گزینه‌هایی که از پیش تعیین شده‌اند می‌پردازد. اما تصمیم‌گیری چند هدفه در واقع درصدد شناسایی نتیجه بهتر با توجه به محدودیت‌های تعیین شده می‌باشد.
مهارت تصمیم‌گیری در واقع به توانایی افراد در انتخاب یک گزینه از میان چندین گزینه موجود گفته می‌شود. این نوع مهارت یکی از انواع مهارت‌های حل مسئله به حساب می‌آید که از سه روش اصلی برای تصمیم‌گیری استفاده می‌گردد. استفاده از شهود، دلایل و یا ترکیبی از هر دو مورد. شهود که یک فرایند ذهنی است در واقع همان ندا و احساس درونی افراد می‌باشد که مربوط به تجربیات و چیزهایی که افراد از قبل درباره آن موضوع می‌دانند، می‌باشد. بنابراین شهود در همه افراد متفاوت از یکدیگر است.
استدلال طبق داده‌های موجود صورت می‌گیرد. زمانی که در تصمیم‌گیری‌ها به جای تمرکز بر روی احساسات از روی داده‌ها، اطلاعات در دسترس و بر اساس واقعیت تصمیم می‌گیرید، در واقع استدلال کرده‌اید. معمولاً تصمیمات ما با استفاده از هر دو مورد انجام می‌گیرد و در صورتی که هر دو مورد را در تصمیم‌گیری دخیل کنیم، مطمئن می‌شویم که تصمیم‌گیری منطقی و درستی را انجام داده‌ایم.
افراد نسبت به ویژگی‌های شخصیتی خود و موقعیت‌هایی که دارند، از انواع مختلف تصمیم‌گیری استفاده می‌نمایند. تصمیم‌گیری احساسی، که بر اساس هیجانات و حالات درونی افراد انجام می‌گیرد. در این نوع تصمیم‌گیری از منطق و آینده‌نگری استفاده نمی‌شود و تنها بر اساس ندای درونی افراد صورت می‌گیرد.
در تصمیم‌گیری اضطراری، فرد مجبور به تصمیم‌گیری می‌باشد. در این گونه تصمیم‌گیری‌ها اضطراب و تعارض در بین انتخاب‌ها به قدری زیاد است که فرد نمی‌تواند به درستی تصمیمی را اخذ نماید و به جهت رهایی از تنش و فشار، یک گزینه را انتخاب می‌نماید. تصمیم‌گیری اجتنابی، تصمیم‌گیری می‌باشد که قصد فرد، فرار کردن از آن مسئله می‌باشد و فرد نمی‌خواهد درباره آن مسئله تصمیم بگیرد و مدام امروز و فردا می‌کند.
تصمیم‌گیری تکانه‌ای در واقع به تصمیم‌گیری‌های سریع و بدون فکر گفته می‌شود که در نهایت منجر به گفتن جمله «خودم هم نمی‌دانم چطور این کار را کرده‌ام» می‌گردد که یکی از خطرناکترین سبک‌های تصمیم‌گیری می‌باشد و ممکن است پیامدهای ناخوشایندی هم برای خود فرد و هم برای دیگران داشته باشد.
در تصمیم‌گیری مطیعانه که افراد بدون چون و چرا خواسته‌ها و اهداف خود را نادیده گرفته و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس خواست و اهداف دیگران صورت می‌گیرد. تصمیم‌گیری تقدیری زمانی اتفاق می‌افتد که افراد حتی فکر نمی‌کنند که خودشان قدرت تصمیم‌گیری دارند و آن را به قضا و قدر و یا شانس نسبت می‌دهند. تصمیم‌گیری منطقی، سالم‌ترین و بهترین نوع تصمیم‌گیری می‌باشد، زیرا خود فرد بر اساس فکر و منطق و اطلاعات موجود و سبک و سنگین کردن تصمیم می‌گیرد که تمامی جوانب را در نظر گرفته و به پیامدهای احتمالی آن فکر کرده است.
در صورتی که تعریف تصمیم‌گیری و معنای درست آن را بدانیم و با روش‌های موثر آن آشنا شویم، می‌توانیم تصمیم‌گیری‌های بهتری را داشته باشیم. در این مقاله سعی کردیم در این راستا روش‌هایی را معرفی نماییم.
با تحصیل در رشته MBA، مهارت‌هایی را به دست خواهید آورد که می‌تواند مسیر شغلی شما را هموار کند. قبل از اقدام به تحصیل در این رشته می‌توانید از مشاوره مشاوران مؤسسه آموزشی پندار با نام علمی علم ساز بهره ببرید.
علم ساز با بیش از ده سال سابقه برگزاری دوره‌های MBA، در خدمت شماست با برگزاری دوره MBA آنلاین به همراه مدرک معتبر قابل ترجمه در زمان کمتر از یک سال به همراه اساتید برتر کشور.
در صورتی که هرگونه سوالی درباره نحوه برگزاری دوره داری کافیه فقط فرم زیر تکمیل کنی تا کارشناسان ما جهت پاسخگویی سوالات شما تماس بگیرند.
