اگر صاحب کسب‌وکار هستید یا به‌صورت فردی فعالیت اقتصادی می‌کنید، مالیات بر درآمد مشاغل موضوعی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
این نوع مالیات، یکی از مهم‌ترین تعهدات مالی برای اشخاص حقیقی فعال در حوزه‌های مختلف مانند مغازه‌داران، خدماتی‌ها، مشاغل خانگی، صنوف خودرویی و حتی دارندگان کارت‌خوان است.
اما سؤال اصلی این‌جاست: چطور می‌توان بدون سردرگمی، مالیات خود را دقیق و درست محاسبه کرد؟
در این مطلب، به‌جای ارائه تعاریف کلیشه‌ای، قصد داریم به‌صورت شفاف و کاربردی، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل را توضیح دهیم. از بررسی نرخ‌ها و معافیت‌ها گرفته تا قوانین تازه و نکات طلایی که می‌تواند شما را از جرائم مالیاتی دور نگه دارد. اگر به دنبال مدیریت هوشمندانه‌تر مالیات خود هستید، این راهنما دقیقاً همان چیزی است که نباید از دست بدهید.
طبق قوانین مالیاتی ایران و قانون مالیات‌های مستقیم، تمام افرادی که از طریق اشتغال به مشاغل آزاد مانند فروشندگی، تولیدی یا ارائه خدمات به کسب درآمد مشغول هستند، مشمول قانون مالیات بر درآمد مشاغل می‌باشند. این قانون، اشخاص حقیقی را در بر می‌گیرد و شامل حال اشخاص حقوقی مثل شرکت‌ها نیست. بنابراین، هر فردی که یک فعالیت اقتصادی داشته و کسب سود دارد، باید یک بخش از درآمد خالص خود را صرف پرداخت مالیات به دولت کند.
روش محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل بسته به نوع فعالیت و میزان درآمد آنها، می‌تواند یکی از روش‌های زیر باشد:
محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل به صورت پلکانی است و طبق درآمد، حدود 15، 20 یا 25 درصد می‌باشد. محاسبه مالیات طبق ماده 131، به شکل زیر است:
محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل با پیچیدگی‌های زیادی همراه است به همین دلیل، استفاده از نرم افزارهای حسابداری پیشرفته پیشنهاد می‌شود. با استفاده از نرم افزار، می‌توان دسترسی سریع‌تر و بهتری به اطلاعات مالی داشت و نرخ مالیات هم آسان‌تر محاسبه می‌شود.
از بزرگ‌ترین گروه‌های مشمول محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل، مغازه‌داران هستند. محاسبه مالیات مغازه داران معمولاً به دو روش انجام می‌گیرد؛ اظهارنامه مالیاتی و مالیات مقطوع. در روش مقطوع، سازمان امور مالیاتی به نوع فعالیت، محل کسب و تراکنش‌های کارت خوان مغازه‌دار توجه می‌کند و بر اساس این فاکتورها، مبلغی را به عنوان مالیات سالانه تخمینی مشخص می‌نماید. اگر مغازه‌دار اعتراضی نداشته باشد، همان مبلغ را باید بپردازد. در روش اظهارنامه نیز مغازه‌دار، درآمد و هزینه‌های خود را اعلام می‌کند و مالیات بر اساس سود خالص محاسبه می‌شود.
برای محاسبه مالیات بر درآمد مغازه‌دار به داشتن دفاتر و مدارک رسمی توجه می‌شود و اگر دفاتر و مدارک رسمی نداشته باشد، شیوه محاسبه مالیات پرداختی او به صورت مقطوع است.
در صورتی که محل مغازه شما در اراک است، بهره‌مندی از خدمات تخصصی مشاوره مالیاتی در اراک می‌تواند به شما در مدیریت بهتر امور مالیاتی کمک کند.
سازمان امور مالیاتی برای تعیین درآمد مشاغل مختلف و محاسبه مالیات‌ها، به تراکنش‌های دستگاه کارت خوان توجه دارد. تمام کارت‌خوان‌ها به سامانه امور مالیاتی متصل هستند و اطلاعات مالی صاحبان مشاغل، کاملاً خودکار بررسی می‌شود.
برای محاسبه مالیات کارت‌خوان، مجموع تراکنش‌ها در ضریب سود فعالیت مربوطه ضریب می‌شود و این ضریب، به صورت سالانه برای هر صنف مشخص می‌شود. سپس، سود محاسبه شده وارد پلکان نرخ مالیاتی می‌شود و مبلغ نهایی مالیات مشخص خواهد شد.
مشاغل خانگی، مشاغلی هستند که افراد در منزل خود و بدون اجاره یک مکان تجاری انجام می‌دهند از جمله تولید صنایع دستی، فروش آنلاین، آشپزی خانگی و… طبق قوانین مالیاتی، اگر مجموع درآمد سالانه این مشاغل از سقف معافیت ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم کمتر باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند. مشاغل خانگی غالباً جزء گروه سوم مالیاتی هستند و برای محاسبه مالیات آنها، پیچیدگی‌های حسابرسی کمتری وجود دارد.
مشاغل خدماتی مانند همچون حمل و نقل، تعمیرات، مشاوره، آرایشگری، خدمات آموزشی، نظافت و خدمات زیبایی، جزء مشاغلی هستند که درآمد مستقیم دارند و مشمول مالیات بر درآمد می‌باشند. اگر درآمد سالانه مشاغل خدماتی بالاتر از سقف معافیت باشد، باید مالیات بپردازند. برای این دسته از مشاغل، ضریب سود بالاتری تعیین می‌شود زیرا هزینه زیادی برای تولید درآمد ندارند.
اگر در ارومیه هستید و به‌دنبال راهی مطمئن برای مدیریت مالیات کسب‌وکارتان هستید، استفاده از خدمات تخصصی مشاوره مالیاتی در ارومیه می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
اشخاص حقیقی به دنبال این هستند که مالیات کمتری بپردازند و در این زمینه، برخی از هزینه‌ها هستند که مورد قبول سازمان امور مالیاتی می‌باشند. بر اساس ماده 1748 قانون مالیات‌های مستقیم، هزینه‌هایی برای سازمان امور مالیاتی قابل قبول هستند که مستند به مدارک، متعارف و مربوط به کسب درآمد موسسه در دوره مالی مربوطه باشند. این هزینه‌های قابل قبول، به شرح زیر هستند:
پس شما می‌توانید با ارائه مدارک مربوط به این هزینه‌ها، میزان درآمد مشمول مالیات را کمتری کنید و مالیات کمتری هم بپردازید.
بر اساس ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم، در شرایطی که درآمد ابزاری مشمول مالیات اشخاص حقیقی در سال جاری نسبت به سال قبل حداقل 10 درصد افزایش داشته است، به ازای هر 10 درصد افزایش، 1 درصد و حداکثر تا 5 درصد از نرخ مالیاتی آنها کم می‌شود. بهره‌مندی از این تخفیف فقط در صورتی ممکن است که بدهی مالیاتی سال قبل تسویه شده و اظهارنامه در مهلت مقرر تسلیم شود. همچنین، مودیان خوش حساب در سه سال متوالی نیز معمولاً از تخفیف بهره مند می‌شوند.
عدم پرداخت مالیات بر درآمد، جریمه به همراه دارد. این جریمه‌ها به صورت زیر هستند:
در این مطلب، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل را بررسی کردیم اما با توجه به جزئیات زیادی که محاسبه مالیات دارد، به شما پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان برتر حساب تماس بگیرید و مشاوره‌های لازم را در این زمینه دریافت نمایید. برتر حساب تمامی امور مالی، حسابداری و مالیاتی سازمان شما را با دقت، نظم و شفافیت کامل مدیریت می‌کند.
